Miejscowe leczenie oparzeń
MIEJSCOWE LECZENIE OPARZEŃ
Celem leczenia miejscowego jest doprowadzenie do jak najszybszego i efektywnego, funkcjonalnego i morfologicznego odtworzenia skóry uszkodzonej przez uraz oparzeniowy.
Leczenie rany oparzeniowej można prowadzić 3 sposobami, jako:
- leczenie bez opatrunku (sposób otwarty),
- leczenie z opatrunkami,
- wczesne chirurgiczne wycięcie tkanek martwych.
Leczenie metodą otwartą
Przeprowadza się w przypadku oparzeń okolic specjalnych – twarz, krocze, pachy, niekiedy szyja. Zaletą metody otwartej jest łatwość w pielęgnacji trudno dostępnych miejsc, jak również umożliwienie codziennej obserwacji rany. Leczenie na otwarto przeprowadza się za pomocą maści lub pod strupem. Pomimo obecnie dostępnej, szerokiej gamy opatrunków specjalistycznych, w tym rownież alloplastycznego substytutu skóry, metoda ta jest w dalszym ciągu wykorzystywana.
Leczenie metodą zamkniętą - pod opatrunkiem.
Obecnie na rynku znajduje się duża ilość różnych typów preparatów i substancji służących do opatrywania ran. Strategia postępowania lekarskiego uzależniona powinna być od głębokości, rozległości, okolicy i stopnia wilgotności rany oraz ewentualnych objawów zakażenia. W przypadku ran suchych stosuje się innego typu opatrunki niż w przypadku ran sączących, z wysiękiem.
Dlatego też zastosowanie na ranę któregokolwiek z nich, powinno się odbyć po konsultacji z lekarzem. Opatrunki stosowane w leczeniu oparzeń można schematycznie podzielić na opatrunki klasyczne oraz nowoczesne opatrunki aktywne.
Leczenie chirurgiczne (operacyjne)
Przeprowadza się w przypadku oparzeń głębokich – tj. większości oparzeń II° b oraz wszystkich oparzeń III° i IV° lub gdy samoistne zagojenie rany oparzeniowej jest niemożliwe lub niesatysfakcjonujące ze względu na znaczną przewagę procesów bliznowacenia. Dotyczy to oparzeń, które nie rokują zagojeniem w okresie 14-21 dni po urazie. Istotą leczenia chirurgicznego jest wykonanie usunięcia tkanek martwych, a następnie pokrycie jej możliwie najkorzystniejszym opatrunkiem biologicznym.
U dzieci istnieje wąska grupa sytuacji, w których z konieczności lub wyboru stosuje się leczenie zachowawcze głębokich oparzeń.
Do takich wskazań należą:
- brak zgody opiekunów dziecka na leczenie operacyjne (sytuacja nierzadka!)
- małe rany martwicze (do 4 cm2)
- rany resztkowe
- rany martwicze stare i zakażone
- inne przeciwwskazania do zabiegu operacyjnego
Chociaż część z powyższych wskazań to wskazania względne lub dyskusyjne, to jednak konieczność zachowawczego leczenia martwiczej rany oparzeniowej zdarza się od czasu do czasu w codziennej praktyce oddziałów chirurgii dziecięcej1.
1. Kazimierski M et all Zastosowanie opatrunków hydrokoloidowych w leczeniu rany oparzeniowej u dzieci, Magazyn Medyczny 1/2002 – Chirurgia – Dodatek: Oparzenia; str. 133-137.