Podział odleżyn - skale
Istnieje kilka skal stosowanych do klasyfikacji odleżyn w zależności od stopnia uszkodzenia skóry, głębokości uszkodzenia lub wielkości.
Europejski Komitet Doradczy ds. Odleżyn (EPUAP)8 wprowadził w 2009 roku następującą klasyfikację:
Stopień 1 - Skóra nieuszkodzona z miejscowym zaczerwienieniem nieblednącym, zwykle umiejscowiona nad wyniosłością kostną. W przypadku skóry silnie pigmentowanej, blednięcie i zaczerwienienie może być trudno dostrzegalne. Jedynym objawem może być lokalna zmiana barwy skóry, odróżniająca się od otoczenia.
Stopień 2 - Utrata części grubości skóry właściwej, objawiająca się jako płytkie otwarte owrzodzenie, z czerwonym/różowym dnem rany bez ziarniny. Może też występować w postaci nieuszkodzonego albo pękniętego/otwartego pęcherza wypełnionego osoczem.
Stopień 3 - Utrata skóry pełnej grubości. Widoczna jest tkanka podskórna, ale mięśnie i ścięgna nie są widoczne. Ziarnina może być obecna, ale nie utrudnia oceny głębokości ubytku tkanki. Może być obecne podminowanie brzegów rany oraz drążące tunele.
Stopień 4 - Utrata skóry pełnej grubości z odsłonięciem kości, ścięgien i mięśni. Ziarnina i martwica pokrywają w części albo w całości dno rany. Często obecne podminowanie brzegów rany oraz drążące tunele.
Inną, popularną skalą stosowaną do oceny odleżyn jest pięciostopniowa skala Torrance’a.
Klasyfikacja odleżyn wg Torrance’a:
Stopień I - zaczerwienienie blednące; ucisk palcem powoduje zblednięcie zaczerwienienia, ponieważ mikrokrążenie nie jest jeszcze uszkodzone
Stopień II - zaczerwienienie nieblednące; dokonane uszkodzenie mikrokrążenia. Mogą pojawiać się powierzchniowe uszkodzenia naskórka, pęcherze i ból
Stopień III - uszkodzenie wszystkich warstw skóry do granicy z tkanką podskórną. Brzegi rany są dobrze odgraniczone, otoczone obrzękiem i rumieniem, dno wypełnia czerwona ziarnina lub żółte masy rozpadających się tkanek
Stopień IV - uszkodzenie obejmuje skórę i tkankę podskórną. Brzeg rany zwykle dobrze odgraniczony, dno odleżyny może pokrywać czarna martwica
Stopień V - martwica dotyczy także powięzi i mięśni, czasem stawów i kości. Powstają jamy i „kieszenie”, które są ze sobą połączone. Rana wypełniona jest czarnobrązowymi masami rozpadających się tkanek
[8] European Pressure Ulcer Advisory Panel and National Pressure Ulcer Advisory Panel. Treatment of pressure ulcers: Quick Reference Guide. Washington DC: National Pressure Ulcer Advisory Panel; 2009. 7. Carville.